Chuyển đổi số ở Việt Nam: Thực trạng, xu hướng và thách thức

Mã Sản Phẩm: : Ung dung cong nghe 29
Tên Sản Phẩm: : Chuyển đổi số ở Việt Nam: Thực trạng, xu hướng và thách thức
Danh Mục: : HỆ THỐNG QLSX MES
Thương Hiệu: : Hệ thống điều hành và thực thi sản xuất
Giá: : Liên Hệ

Hiện nay, thực trạng chuyển đổi số ở Việt Nam diễn ra như thế nào? Những xu hướng, thách thức và giải pháp từ Chính phủ để hướng đến chuyển đổi số nhanh chóng, hiệu quả.

Chi Tiết Sản Phẩm

Chuyển đổi số ở Việt Nam hiện nay đã đến “từng ngõ, từng nhà và từng người”, công nghệ số đã và đang thẩm thấu trong mọi hoạt động, từ sản xuất, kinh doanh, hay tiêu dùng làm thay đổi toàn bộ các hoạt động kinh tế - xã hội của nước ta. Trong bài viết này, DACO sẽ giúp bạn nắm được thực trạng, xu hướng và thách thức của chuyển đổi số tại Việt Nam hiện nay.

1. Thực trạng chuyển đổi số ở Việt Nam

Thực trạng chuyển đổi số ở Việt Nam như thế nào? Bộ Thông tin và Truyền thông – cơ quan đầu mối của Ủy ban Quốc gia về Chuyển đổi số – báo cáo rằng kinh tế số của Việt Nam đang tăng trưởng nhanh chóng và liên tục qua các năm. Theo các đánh giá quốc tế, vị trí của Việt Nam trong khu vực ASEAN về tốc độ tăng trưởng kinh tế số đã cải thiện đáng kể.

Năm 2020, Việt Nam xếp thứ 6, nhưng đến năm 2021 đã vươn lên vị trí thứ 3 và tiếp tục đạt thứ hạng cao nhất vào năm 2022 và 2023. Báo cáo của Google chỉ ra rằng kinh tế số Việt Nam tăng trưởng 28% vào năm 2022 và 19% vào năm 2023 – cao hơn gấp 3,5 lần so với tốc độ tăng trưởng GDP của cả nước.

chuyen-doi-so-o-viet-nam-hien-nay

Theo báo cáo Chỉ số sẵn sàng trí tuệ nhân tạo (AI) năm 2022, Việt Nam xếp hạng 55 toàn cầu, so với Singapore ở hạng 2, Malaysia ở hạng 29 và Thái Lan ở hạng 31. Về an toàn và an ninh mạng, Việt Nam xếp hạng 25 trong tổng số 194 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Chỉ số chuyển đổi số quốc gia (DTI) của Việt Nam cũng tăng đều qua các năm, đạt 0,71 điểm vào năm 2022, với các chỉ số thành phần về Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số tăng trưởng mạnh, dao động từ 45% đến 55%.

Trong lĩnh vực dịch vụ công trực tuyến phục vụ người dân và doanh nghiệp, tỷ lệ giải quyết thủ tục hành chính đạt mức tăng trưởng ấn tượng. Nếu như năm 2019 chỉ có khoảng 11% dịch vụ công trực tuyến, thì từ năm 2020 đã có bước tiến đột phá, hiện đạt 55%, tăng gấp 5 lần. Tỷ lệ hồ sơ trực tuyến cũng tăng từ 5% năm 2019 lên 43% hiện nay – tăng hơn 8 lần.

thuc-trang-chuyen-doi-so-o-viet-nam-hien-nay

Những thành tựu về thực trạng chuyển đổi số ở Việt Nam có thể nhắc đến như: Xây dựng những bước tiến đáng kể trong chính phủ điện tử, ứng dụng VNeID, các ví điện tử, ngân hàng số ngày càng được ưa chuộng, triển khai phủ sóng 5G, sự ra đời của các doanh nghiệp công nghệ số hay ứng dụng công nghệ trong y tế, giáo dục, nông nghiệp, sản xuất,...

Tuy nhiên, bên cạnh thành tựu, một số hạn chế còn tồn tại như: Hạ tầng công nghệ còn yếu ở một số vùng sâu, vùng xa, rủi ro an ninh mạng, thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao, kỹ năng số của người dân và doanh nghiệp còn hạn chế, việc e ngại ứng dụng công nghệ mới, khung pháp ý cho chuyển đổi số vẫn chưa hoàn thiện,..

Xem thêm: Công nghệ Internet vạn vật (IoT) và ứng dụng thực tế

2. Xu hướng chuyển đổi số tại Việt Nam

Hiện nay, Việt Nam ưu tiên tăng trưởng bằng cách tái tạo các động lực truyền thống (đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng) và phát triển động lực mới, bao gồm kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, và kinh tế chia sẻ. Các ngành mới như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, và điện toán đám mây cũng được chú trọng.

Các nhiệm vụ trọng tâm là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn, và tái cơ cấu nền kinh tế để đạt các mục tiêu. Những nhiệm vụ này đều gắn liền với chuyển đổi số.

xu-huong-chuyen-doi-so-o-viet-nam

Vừa qua, trong hội nghị Thường trực Chính phủ về chuyển đổi số, thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, trong bối cảnh hiện tại, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, đặc biệt là chuyển đổi số, chính là lực lượng sản xuất chất lượng cao. Ai nắm bắt được sẽ tiến nhanh, tạo đột phá và nâng cao hiệu quả. Việt Nam theo đuổi phương châm “bắt kịp, tiến cùng, và vượt lên” trong các lĩnh vực công nghệ cao và ngành mới nổi.

3. Thách thức của chuyển đổi số ở Việt Nam

3.1 Trở ngại công nghệ

Chuyển đổi số ở Việt Nam đòi hỏi ứng dụng công nghệ vào mọi hoạt động doanh nghiệp trong thời đại bùng nổ internet. Điều này yêu cầu năng lực cao về kỹ thuật và nhân lực. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn chưa làm chủ được các công nghệ cốt lõi cho chuyển đổi số, bao gồm các hệ thống nền tảng căn bản. Vì thế, quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam chủ yếu dựa vào công nghệ sẵn có từ quốc tế.

3.2 Thiếu vốn đầu tư

Các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam vẫn còn e ngại trong việc chuyển đổi số do chi phí đầu tư khá lớn. Do vậy, các doanh nghiệp này mới chỉ tập trung đầu tư vào công nghệ “điện toán đám mây”, không cần đầu tư nhiều vốn và cơ sở hạ tầng thông tin.

3.2 Thách thức về nguồn nhân lực

Thiếu hụt nhân lực chất lượng cao: Việt Nam đang thiếu hụt trầm trọng nhân lực có trình độ cao trong lĩnh vực công nghệ thông tin, khoa học dữ liệu, trí tuệ nhân tạo và an ninh mạng.

Nhân lực phục vụ chuyển đổi số ở Việt Nam chưa đáp ứng cả về số lượng lẫn chất lượng, và phân bổ vẫn chưa đồng đều.

Kỹ năng số của người lao động: Kỹ năng số của một bộ phận lớn người lao động còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường lao động trong thời đại số. Việc đào tạo và nâng cao kỹ năng số cho người lao động là một nhiệm vụ cấp bách.

thach-thuc-ve-nguon-nhan-luc

3.3 Hạ tầng số chưa đáp ứng kịp nhu cầu phát triển

Hạ tầng số ở Việt Nam hiện chưa đáp ứng nhu cầu phát triển và chưa có bước đột phá. Tính đến tháng 3/2024, cả nước còn 1.050 thôn chưa phủ sóng, trong đó 177 thôn chưa có điện. Nền tảng xã hội số và thương mại điện tử còn yếu, gây hạn chế cho khả năng tự chủ trong chuyển đổi số quốc gia.

3.4 Thách thức về nhận thức

Nhận thức về chuyển đổi số: Một bộ phận người dân và doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng và lợi ích của chuyển đổi số.

Thay đổi thói quen: Việc chuyển đổi từ phương thức hoạt động truyền thống sang kỹ thuật số đòi hỏi sự thay đổi thói quen, tư duy và cách làm việc, điều này gặp phải sự kháng cự từ một số cá nhân và tổ chức.

Niềm tin vào công nghệ: Vẫn còn tồn tại sự e ngại, thiếu niềm tin vào công nghệ, đặc biệt là trong các giao dịch trực tuyến và bảo mật thông tin.

3.5 Thách thức về pháp lý

Khung pháp lý cho chuyển đổi số tại Việt Nam còn nhiều khoảng trống, chưa theo kịp với tốc độ phát triển của công nghệ. Việc hoàn thiện khung pháp lý là cần thiết để tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của kinh tế số.

3.6 Thách thức về an ninh, bảo mật thông tin

Rủi ro an ninh mạng: Chuyển đổi số tại Việt Nam làm gia tăng rủi ro về an ninh mạng, bao gồm tấn công mạng, đánh cắp dữ liệu và gian lận trực tuyến. Trong quý I/2024, theo thống kê đã có gần 2.400 cuộc tấn công mạng.

Việc xử lý sim rác và sim không chính chủ chưa triệt để, làm tăng nguy cơ lừa đảo trực tuyến.

Việc thu thập và sử dụng dữ liệu cá nhân trong môi trường số đặt ra nhiều vấn đề về bảo mật và quyền riêng tư. Cần có các quy định chặt chẽ để bảo vệ dữ liệu cá nhân.

4. Giải pháp từ Chính phủ

Tại phiên họp về Chuyển đổi số, thủ tướng Phạm Minh Chính đã đưa ra phương án tập trung vào “3 tăng cường” và “5 đẩy mạnh” để thúc đẩy chuyển đổi số ở Việt Nam.

“3 tăng cường” bao gồm:

Tăng cường nhận thức về vai trò và tầm quan trọng của chuyển đổi số cho từng người dân, doanh nghiệp và đặc biệt là người lãnh đạo.
Tăng cường nguồn lực cho chuyển đổi số, ưu tiên bố trí tài chính và nguồn lực cho nhiệm vụ trọng tâm này.
Tăng cường hợp tác công tư, dùng đầu tư công để dẫn dắt và kích hoạt đầu tư tư nhân, huy động mọi nguồn lực xã hội.

“5 đẩy mạnh” gồm:

Đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, xây dựng hành lang pháp lý cho chuyển đổi số và phát triển kinh tế số.
Đẩy mạnh phát triển hạ tầng số và nền tảng số, tạo nền móng cho kinh tế số.
Đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, thúc đẩy khởi nghiệp trong chuyển đổi số.
Đẩy mạnh phát triển nhân lực và kỹ năng số để đáp ứng yêu cầu kinh tế - xã hội.
Đẩy mạnh an ninh mạng, bảo vệ quyền lợi và an toàn thông tin cho người dân và doanh nghiệp, bảo vệ chủ quyền không gian mạng quốc gia.

Về phía doanh nghiệp và người dân cũng cần đồng lòng để thực hiện mục tiêu của đất nước:

Doanh nghiệp: Cần chủ động, tích cực tham gia vào quá trình chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ số vào hoạt động sản xuất kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Người dân: Cần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của chuyển đổi số, chủ động học tập và sử dụng các công nghệ số, góp phần vào sự thành công của quá trình chuyển đổi số quốc gia.

Chuyển đổi số ở Việt Nam không chỉ là một xu hướng tất yếu mà còn là một cuộc cách mạng toàn diện, tác động sâu sắc đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội. Đối với Việt Nam, chuyển đổi số là chìa khóa để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững và hội nhập sâu rộng với thế giới.

Tuy nhiên, hành trình chuyển đổi số không phải là một hành trình dễ dàng. Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức, từ hạ tầng, nguồn nhân lực, nhận thức đến khung pháp lý. Việc vượt qua những thách thức này đòi hỏi sự nỗ lực không ngừng, sự chung tay góp sức của toàn xã hội, từ Chính phủ, doanh nghiệp đến mỗi người dân.

Trong bối cảnh đầy thách thức và cơ hội này, vai trò của các đơn vị cung cấp giải pháp công nghệ càng trở nên quan trọng. Với bề dày hơn 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tự động hóa và quản lý sản xuất, DACO mang đến cho các doanh nghiệp Việt Nam những công cụ và giải pháp thiết yếu để hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi số.

Từ việc cung cấp thiết bị tự động hóa từ các thương hiệu hàng đầu thế giới, đến việc triển khai các giải pháp quản lý sản xuất toàn diện, DACO đồng hành cùng doanh nghiệp trên hành trình tối ưu hóa quy trình, nâng cao năng suất và gia tăng hiệu quả hoạt động. Sự kết hợp giữa kinh nghiệm thực tiễn, am hiểu sâu sắc về thị trường Việt Nam và năng lực công nghệ của DACO sẽ là một điểm tựa vững chắc, góp phần giúp các doanh nghiệp tự tin bước vào kỷ nguyên số, nắm bắt cơ hội và vươn tới thành công.

Bằng việc hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực sản xuất, quản lý thông minh và hiệu quả, DACO mong rằng sẽ hỗ trợ thúc đẩy quá trình chuyển đổi số ở Việt Nam, hướng tới một nền kinh tế số năng động và phát triển bền vững, bước vào kỷ nguyên "vươn mình" của nước nhà. Liên hệ đến DACO - hotline: 0904.675.995.

Xem thêm: