Phương pháp phân tích ABC và quy tắc 80/20 trong quản lý tồn kho

Mã Sản Phẩm: : Quan ly kho 71
Tên Sản Phẩm: : Phương pháp phân tích ABC và quy tắc 80/20 trong quản lý tồn kho
Danh Mục: : HỆ THỐNG QLSX MES
Thương Hiệu: : Hệ thống điều hành và thực thi sản xuất
Giá: : Liên Hệ

Phương pháp phân tích ABC theo quy luật 80/20 là kỹ thuật phân loại các mặt hàng dựa trên giá trị và tầm quan trọng, giúp doanh nghiệp tập trung nguồn lực vào những sản phẩm mang lại lợi nhuận cao nhất.

Chi Tiết Sản Phẩm

Phương pháp phân tích ABC là một kỹ thuật phân loại hiệu quả được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt hữu ích trong quản lý kho hàng. Phương pháp này giúp doanh nghiệp tập trung vào những mặt hàng quan trọng nhất, tối ưu hóa việc quản lý và sử dụng nguồn lực một cách hiệu quả. Bài viết này sẽ trình bày các bước thực hiện, ưu điểm và nhược điểm, cũng như ứng dụng phân tích ABC trong sản xuất và bán lẻ.

1. Phân tích ABC trong quản lý hàng tồn kho là gì?

Phân tích ABC (ABC analysis) là một kỹ thuật phân loại các mặt hàng dựa trên mức độ quan trọng của chúng đối với doanh nghiệp. Kỹ thuật này chia các mặt hàng thành ba nhóm: A, B và C, dựa trên giá trị và tần suất sử dụng của chúng.

Các sản phẩm (SKU) quan trọng nhất, dựa trên lượng bán ra hoặc lợi nhuận cao nhất, được gọi là các mặt hàng “Loại A”, các mặt hàng quan trọng thứ hai là Loại B và ít quan trọng nhất là Loại C.

Phân tích ABC giúp bộ phận lãnh đạo doanh nghiệp nắm được sản phẩm nào đóng vai trò quan trọng nhất đối với hiệu quả tài chính của tổ chức.

2. Phân tích ABC theo nguyên tắc Pareto 80/20

Nguyên tắc nổi tiếng Pareto nói rằng hầu hết các thành quả (80%) đến từ 20% nỗ lực trong cuộc sống. Nguyên tắc này đã được áp dụng trong nhiều khía cạnh kinh tế, công nghiệp, khoa học và xã hội.

Dựa trên quy tắc 80/20 của Pareto áp dụng vào phân tích ABC, có thể rút ra quy luật là 20% hàng hoá loại A mang lại 80% doanh thu, được thể hiện ở bảng sau:

Loại hàng hoá	Giá trị của hàng hoá	Tỷ lệ phần trăm số lượng tồn kho	Số lượng tiêu thụ hàng năm	Mức độ kiểm soát hàng tồn kho
Loại A	Giá trị cao	10-20%	70% - 80%	Chặt chẽ
Loại B	Giá trị trung bình	30%	15% - 20%	Trung bình
Loại C	Giá trị thấp	50%	5%	Thấp

3. Cách tính giá trị sử dụng của hàng tồn kho theo phân tích ABC

Để xác định các mặt hàng loại A, ta tiến hành phân tích hàng tồn kho bằng cách nhân doanh thu hàng năm của mặt hàng với giá bán của nó. Kết quả cao nhất được xếp loại A, sau đó đến B và C. Dựa vào số liệu doanh nghiệp sẽ biết nên tập trung nguồn lực quản lý, vốn vào mặt hàng nào.

Công thức phân tích ABC hàng tồn kho:

(Số lượng mặt hàng bán mỗi năm) x (Giá mặt hàng ) = Giá trị sử dụng hàng năm trên mỗi sản phẩm

Ví dụ giá trị sử dụng của các mặt hàng của một doanh nghiệp được tính trong bảng sau:

Mặt hàng	Nhu cầu hàng năm (số lượng sản phẩm)	Giá mỗi mặt hàng ($)	Giá trị sử dụng	% Giá trị sử dụng	Phân loại ABC
Balo	80	120	9600	49,29%	A
Thắt lưng	70	60	4200	21,57%	A
Vòng cổ	70	20	1400	7,19%	B
Bình giữ nhiệt	100	10	1000	5,13%	B
Túi cầm tay	200	5	1000	5,13%	B
Tạp chí	20	25	500	2,57%	C
Ốp điện thoại	100	5	500	2,57%	C
Túi xách	30	15	450	2,31%	C
Ví	15	30	450	2,31%	C
Vòng tay	25	15	375	1,93%	C
		Tổng	19475

Áp dụng phân tích ABC và quy tắc 80/20, ta có thể thấy Balo và thắt lưng chiếm hơn 70% doanh số bán hàng, vì vậy chúng thuộc Loại A.

Một mẹo khi thực hiện phân loại là bạn hãy sắp xếp hàng tồn kho theo giá trị doanh thu giảm dần, khi đó phân loại từ trên xuống sẽ dễ dàng hơn.

Dựa vào các số liệu tiếp theo, ta có thể tìm được các mặt hàng loại B chiếm hơn 17% và loại C là các mặt hàng còn lại.

Nguyên tắc Pareto có thể không phải lúc nào cũng chính xác hoàn toàn tuy nhiên có thể nhận thấy phân tích theo ABC là một công cụ hữu ích giúp doanh nghiệp tập trung nguồn lực vào những mặt hàng quan trọng nhất. Ví dụ, có thể ưu tiên quản lý những đơn hàng có mặt hàng loại A trước, vì chúng tạo ra nhiều doanh thu nhất.

4. Lợi ích của phân tích ABC trong quản lý hàng tồn kho

Phân tích ABC mang đến nhiều lợi ích, bao gồm:

Tối ưu hóa hàng tồn kho: Doanh nghiệp có thể ưu tiên sử dụng kho hàng để lưu trữ những hàng hóa loại A và duy trì mức tồn kho thấp hơn cho các loại B và C.
Dự báo nhu cầu hàng hoá: Phân tích theo ABC giúp người quản lý biết được mặt hàng nào bán chạy để đặt hàng, duy trì mức tồn kho cao từ đó tăng doanh thu cho công ty.
Tăng giá: Có thể tăng giá cho mặt hàng bán chạy để cải thiện lợi nhuận
Đàm phán với bên cung cấp mặt hàng loại A: Do doanh nghiệp thu được lợi nhuận cao nhất từ các nhà cung cấp này nên việc đàm phán để giảm chi phí, dịch vụ sau mua, vận chuyển là quan trọng.
Phân bổ nguồn lực quản lý: Phân tích ABC ưu tiên quản lý các mặt hàng loại A trong quản lý kho hàng. Khi nhu cầu của mặt hàng loại A giảm, cần phân loại để tìm mặt hàng loại A mới để tập trung phân bổ nguồn lực quản lý tốt hơn.
Tăng dịch vụ khách hàng: Nhờ biết được mặt hàng nào mang lại nhiều lợi nhuận, doanh nghiệp có thể ưu tiên chăm sóc và tăng dịch vụ cao hơn cho những mặt hàng đó.
Giảm chi phí lưu kho: Bằng cách lưu trữ theo tỷ lệ hàng tồn kho ABC, doanh nghiệp có thể giảm tồn kho dư thừa, từ đó tiết kiệm chi phí lưu kho.

5. Hạn chế của phương pháp phân tích ABC

Ngoài mang lại những lợi ích rõ rệt, sau đây là một số hạn chế của phương pháp phân tích ABC:

Thông số trong phương pháp ABC không ổn định, doanh nghiệp thường không nhận ra những thay đổi trong hàng hóa loại A để điều chỉnh ảnh hưởng đến sự hài lòng của khách hàng.
Phương pháp ABC không tính đến việc tung ra sản phẩm mới, những sản phẩm có doanh số thấp.
Phương pháp ABC dựa trên số liệu doanh thu, tuy nhiên cần được kết hợp với nhiều chỉ số khác để có quyết định đúng đắn.

6. Cách áp dụng phân tích ABC trong các ngành khác nhau

Hầu hết các ngành hàng đều có thể sử dụng phân tích ABC theo quy luật 80/20:

Ngành bán lẻ: Thực hiện quảng cáo cho mặt hàng loại A mang lại nhiều lợi nhuận cho doanh nghiệp, và đảm bảo đủ hàng loại A trong kho. Nhà bán lẻ cũng có thể tăng giá bán cho mặt hàng loại A để gia tăng lợi nhuận cho mình.
Ngành sản xuất: Thực hiện phương pháp ABC để xác định 20% sản phẩm hàng đầu tạo ra doanh thu. Từ đó ưu tiên phân bổ nhân sự, quản lý cho nguyên vật liệu tạo ra sản phẩm loại A để tạo ra nhiều lợi nhuận hơn.

7. Kết luận

Phân tích ABC là một công cụ hữu ích giúp doanh nghiệp quản lý kho hàng hiệu quả hơn. Tuy nhiên, việc áp dụng thủ công có thể tốn thời gian đối với nhiều mặt hàng. Để tối ưu hóa quá trình phân tích và nâng cao hiệu quả quản lý kho, doanh nghiệp nên sử dụng phần mềm quản lý kho SEEACT-WMS, là giải pháp của DACO - Đơn vị cung cấp hệ thống tự động hóa sản xuất uy tín tại Việt Nam.

Phần mềm SEEACT-WMS giúp tự động hóa việc phân loại, báo cáo hàng hóa dựa trên các tiêu chí như giá trị, doanh thu, tần suất xuất nhập kho, v.v. Nhờ vậy, doanh nghiệp có thể:

Tiết kiệm thời gian và công sức trong việc phân tích dữ liệu.
Nâng cao độ chính xác và hiệu quả của quá trình phân loại hàng hóa.
Theo dõi và quản lý các nhóm hàng A, B, C một cách dễ dàng.
Tối ưu hóa việc sắp xếp, bố trí kho hàng, cũng như các hoạt động xuất nhập kho.
Nâng cao khả năng dự báo nhu cầu hàng hóa, giảm thiểu tình trạng tồn kho quá mức hoặc thiếu hụt hàng hóa.

Với những lợi ích kể trên, việc sử dụng phần mềm WMS kết hợp với phương pháp phân tích ABC sẽ giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả quản lý kho hàng, tối ưu hóa chi phí và gia tăng lợi nhuận.

Xem thêm: